22 września 1236 roku. PIERWSZA WYPRAWA KRZYŻOWA NA LITWĘ I BITWA POD SZAWLAMI.
Po roku 1202 zakon kawalerów mieczowych z panami feudalnymi z Danii umocnił swoją władzę w Liwonii, Latgalii i Estii. 19 lutego 1236 roku papież Grzegorz IX zaprosił krzyżowców z europy Zachodniej do pierwszej wyprawy krzyżowej przeciwko Litwie. Wiosną w rydze zebrało się 55 oddziałów rycerzy zakonu kawalerów mieczowych, które liczyły ok. 550 rycerzy. Jeszcze ok. 600 - set uczestników przybyło z Holsztynu, Hamburga, Lubeki, Stade i wysp Gotlandii oraz 200 rusów z Pskowa. Wszystek, zmobilizowanych jeszcze z mieszkańców Liwonii, żołnierzy było skoncentrowanych ok. 3000. Wyprawą dowodził mistrz kawalerów mieczowych Volkwin (lit. Folkevinas). Wiódł on oddział wojska w pierwszych dniach września. Przeszli niezdobytą Żmudź i krzyżowcy wtargnęli na Litwę, osiągając okolice Szawli. 21 września książę żmudzki Vykintas w pobliżu wsi Jauniunai przy bagnistym miejscu szawelskim przyłapali wracających rycerzy zakonnych. Wcześnie rano 22 września rozpoczęła się bitwa pod Szawlami. Zabito wielką część armii krzyżowej i samego mistrza Volkwina. Krzyżowcy zgubili się po ponad 30 latach walk na ziemiach Daugawy. 14 maja 1237 roku papież Grzegorz IX wcielił zakon kawalerów mieczowych do zakonu krzyżaków.
Gdy umarł biskup Wojciech, zakon kawalerów mieczowych miał brak powodzenia, ponieważ nowy biskup, chciał zakon ujarzmić, zaczął z nim walkę, którą mógł rozstrzygnąć tylko legat papieski. Zakon był słaby i było mu ciężko walczyć z wzrastającą w siłę Litwą. Dlatego zaczął on zabiegać o zjednoczenie z krzyżakami. Ale mistrz krzyżaków ,tym razem, nie chciał się połączyć. Chciał poczekać, kiedy kawalerowie mieczowi zupełni osłabną i nie będą proponować zjednoczenia, ale będą prosić o opiekę. Krzyżacy nie chcieli zjednoczenia, więc kawalerowie mieczowi postanowili sami się uporządkować. Chcąc polepszyć swój stan, poprosili papieża by ogłosił w Europie pomoc dla nich w pierwszej wojnie krzyżowej. Wojna (wyprawa) krzyżowa została ogłoszona i do Liwonii przybyło wielu europejskich rycerzy. W 1236 roku kawalerowie mieczowi z gośćmi wdarli się na Litwę i okrutnie spustoszyli kraj. Skupiło się litewskie wojsko; kawalerowie mieczowi z posiłkami stanowili wielką siłe, lecz Litwini weszli im w drogę. Pod Szawlami doszło do wielkiej bitwy, którą zwyciężyli Litwini. Kawalerowie mieczowi stracili wszystkich dowódców z samym mistrzem i wielu z posiłkujących padło w boju. Z całego ich wojska, jak piszą w kronikach, do domu wróciło ledwo 10 rycerzy.
Boleśnie przegrywając tę bitwę, resztki kawalerów mieczowych, poprosiły krzyżaków o wstąpienie w ich szeregi. W 1237 r. papież potwierdził ich związek. Ten związek sprawił, że zakon kawalerów mieczowych został rozwiązany, a resztki jego członków zostały krzyżakami. Jednakże było ich nie wielu, dlatego z Prus przyszły nowe posiłki. Tak samo został przysłany nowy mistrz krzyżowy. Nie był on teraz już oddzielnym mistrzem, ale podlegał wielkiemu mistrzowi krzyżaków; był jednakże mistrzem krajowym i dowodził prowincją (landmeister). Za sprawą zlania się niemieckich zakonów rozpoczęły się teraz zwłaszcza starania o zjednoczenie w jedno państwo. Lecz najpierw potrzebowali oni pokonać Żmudzinów. Dlatego rozpoczęła się długa, ponad 150 - letnia wojna z Litwą.
Źródła:
* "Lietuvos istorija" red. Adolfas Šapoka Kowno 1936 rok
* "The major battles and military operations of the Lithuanian armed forces" LKA Wilno
* Gustavo Enciklopedija "Lietuvos tūkstantmečio datos" LRT Wilno
* "Lietuva 1009 - 2009" Elektroninė knyga Wilno 2009
* "Ženklai įvaizdinai simboliai" Rasa Ambraziejienė Kowno
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz